Op 27 oktober 2022 vond in het Frans Otten Stadion een symposium plaats met het thema Olympisch oud(er) worden. Dit in het kader van de viering van het 55-jarig bestaan van Sociëteit Olympisch Stadion. Tal van sprekers bogen zich over de vraag hoe je dat doet. Hieronder een korte impressie van de sprankelende bijeenkomst, die werd geopend door de voorzitter van de sociëteit.
Hieronder als start zijn openingswoord:

Dames en heren,

Van harte welkom allemaal bij het symposium Olympisch oud(er) worden van de Sociëteit Olympisch Stadion. We zijn blij met de mooie en brede opkomst, ook omdat het vandaag gaat om een jubileumbijeenkomst. Onze sociëteit bestaat inmiddels 55 jaar en dat willen we graag met jullie vieren.

Ter introductie voor onze gasten iets over de Sociëteit Olympisch Stadion. De sociëteit zag op 1 februari 1967 het levenslicht. Een lege ruimte werd in het Olympisch Stadion door de Amstel Brouwerij omgetoverd tot bruin café, met een sauna én kegelbanen. Personen die in de sport of in een sportorganisatie een functie bekleden of hadden bekleed konden lid worden. Bekende Nederlanders werden uitgenodigd voor een causerie met daarna een gezellig samenzijn.

In feite doen we dat nu nog, al is er sinds 1967 heel wat water door de Amstel gegaan. Zo was in 1998 als gevolg van de restauratie van het Stadion plotsklaps de sociëteitsruimte verdwenen. Maar gelukkig was er het Frans Otten Stadion om een helpende hand te bieden. We zijn directeur Ger Koopman dus niet alleen dankbaar dat we vandaag hier te gast mogen zijn, maar ook dat door zijn gastvrijheid in 1998 de sociëteit behouden is gebleven. Begin 2000 konden we weer terecht in het Olympisch Stadion, in de Meeting Plaza, en nadat ook die ruimtes verdwenen waren maken we sinds 2016 dankbaar gebruik van de 1928 Olympic Room in het Olympisch Stadion en voor grotere evenementen als dit van het Frans Otten Stadion.

In de afgelopen 55 jaar hebben onze leden een hoop plezier en gezelligheid gehad, is er veel aandacht geweest voor sportevenementen, voor sporters en coaches, voor boeken en films over de sport. Het is te veel om te noemen. Tijdens het 50-jarig bestaan hebben we dat al uitgebreid gedaan. Een filmpje daarover is op You Tube te vinden.

De laatste jaren richten we ons op de vier volgende activiteiten:

• onderling contact via de inloopborrels, de traditionele mosselavond en het jaardiner,
• themabijeenkomsten zoals de olympische winterspelen in Beijing waarbij Mariannne Timmer onze gast was, een 3×3 basketbalclinic met bondscoach Brian Benjamin en de bespreking van het sportboek van het jaar
• bezoek aan sportevenementen in het Olympisch Stadion en het Frans Otten Stadion, zoals de EK-atletiek in 2016, de Coolste Baan in 2018 en binnenkort de NK-squash;
• en tenslotte stimuleren we jonge veelbelovende sporters, zoals de jeugd van atletiekvereniging Phanos, schermster Eline Rentier en freerunner Luciano Balestra.

Onze Sociëteit bestaat 55 jaar en wil op een vitale manier minstens honderd worden. Daar past het thema van dit symposium goed bij. Met veel dank aan onze Jubileumcommissie die dit symposium heeft voorbereid én onze sponsoren people intouch, EFA en de Gemeente Amsterdam, verwelkom ik de sprekers van vandaag: Jessica Gal, Ellen van den Hoogen, Els van Noorduijn, Erik Cornelissen en Erik Scherder, alsook onze gespreksleider Jurryt van de Vooren. Het is een indrukwekkend gezelschap.

Op het programma stond ook een interview met Piet van Heusden, één van de wereldkampioenen die onze sociëteit rijk is. Helaas is Piet ziek. We wensen hem van harte beterschap. Gelukkig is onze andere Piet, Piet de Wit, óók wereldkampioen, wél aanwezig voor een interview.

Ik wens jullie allen tot slot een spannend én leerzaam symposium toe en geef graag het woord aan sporthistoricus Jurryt van de Vooren, die op het allerlaatste moment bereid bleek de helaas zieke Cees Vervoorn te vervangen als gespreksleider. Veel dank! Met Jurryt hebben we de enige Amsterdammer in huis, die ooit afstudeerde op Feyenoord. Heel bijzonder!

Jessica Gal is de eerste spreker. Jessica was zeer succesvol als judoka. Nam viermaal deel aan de Olympische Spelen. Ze behaalde achttien nationale titels, werd vier keer Europees kampioen en werd drie keer derde tijdens de wereldkampioenschappen. Na haar sportloopbaan werd Jessica sportarts en richtte een eigen sportmedisch adviescentrum op. De veelomvattende presentatie Gezond ouder worden bevatte slecht nieuws. Vanaf 20-30 jaar wordt iedere fysiologische functie minder, ouderen worden vaak ziek, zijn dikwijls eenzaam en ervaren fysieke en mentale beperkingen. Gelukkig had Jessica ook veel goed nieuws. Regelmatige lichaamsbeweging vermindert de kans op hart- en vaatziekten, diabetes, depressie, dementie, borst- en darmkanker en vroegtijdig overlijden. Er zijn in de wereld verschillende Blue Zones waar mensen gemiddeld veel minder ziek zijn en langer leven. Wil je gezond leven en oud worden, net als in deze Blue Zones, dan moet je volgens Jessica het volgende doen: eet 95% plantaardig, weinig vlees, regelmatig vis; drink 1-2 glazen rode wijn per dag, dat vertraagt het verouderingsproces; slaap zeven uur per nacht, geen vaste tijden, neem powernaps van minder dan 30 minuten (geen siësta!); bouw beweging in in je dagelijks leven; beweeg minimaal 30 minuten per dag; zorg voor een Purpose, een doel in je leven en bouw aan een sterk sociaal netwerk.

Na Jessica Gal neemt Ellen van den Hoogen het woord. Ze is de nieuwe directeur van Golden Sports, buiten sporten en bewegen voor 55+ met buurtgenoten. April 2014 is Golden Sports gestart met de eerste locatie op het sportpark Olympiaplein. Op dit moment trainen meer dan 1000 senioren op 45 Golden Sports-locaties verspreid over Nederland. Doel is om in de nabije toekomst deze groep uit te breiden tot 5000 senioren op 150 locaties. Iedereen die goed ter been is (zonder stok!) kan deelnemen aan de trainingen die worden gegeven door een professionele trainer met een sportachtergrond. De kosten zijn € 3 tot € 5, soms is het (nog) minder omdat de gemeente de deelname subsidieert.

De trainingen duren een uur en kennen een vast patroon: warming-up, balans en coördinatie, spierkracht en lenigheid, sport- en spelactiviteiten en een cooling down. Na afloop is er de mogelijkheid om met elkaar thee of koffie te drinken. Golden Sports laat door het Pim Mulier Instituut effectonderzoek doen naar de impact van de trainingen voor de deelnemers. Die is zeer groot. De spierkracht neemt toe, men voelt zich energieker en fitter, men heeft meer plezier in bewegen en houdt het langer vol en men leert via de trainingen buurt- en leeftijdsgenoten kennen. Kortom, doe mee met Golden Sports!

Vervolgens zet Els van Noorduyn, directeur van Tap2Top, de aanwezigen in beweging. Zitten staan, van links naar rechts, draaien, keren, het kan hier in het Frans Otten Stadion, maar is natuurlijk ook mogelijk op je werk, thuis, waar dan ook. Alleen, samen, als je maar regelmatig beweegt. Ga met elkaar tafeltennissen, een geweldige sport waar je je lichaam heel goed gebruikt!

Els heeft deelgenomen aan de Olympische Spelen in Mexico. Zij werd achtste op het onderdeel kogelstoten. Ze was daar de beste van de rest, achter de atletes uit Oost-Europa. Ze werd zesde op het EK 1971 met een afstand van 17,87, waarmee ze tien jaar lang Nederlands recordhoudster werd. In Leipzig volgde ze daarna een zesjarige opleiding tot topsportcoach en nog steeds is ze actief als consultant en topsportcoach, en helpt organisaties, mensen en teams bij het ontwikkelen van meervoudig talent. Bestaande talenten worden in een persoon naar boven gehaald en verder ontwikkeld, zodat men op vernieuwende manier binnen een organisatie kan functioneren.

Mentaal en fysiek moet je in beweging blijven, welke leeftijd je ook hebt, en dat werd onder de bezielende leiding van Els van Noorduyn in het Frans Otten Stadion in praktijk gebracht.

De laatste spreker voor de pauze is Erik Cornelissen, nog heel even voorzitter van de KNHB. Hij speelde zelf bij HGC tophockey, werd twee keer landskampioen en won 3 Europese Cups. In zijn presentatie Een leven lang hockey laat Erik zien wat er in Nederland allemaal gebeurt met betrekking tot het hockey van en voor 55+-ers. De hockeybond ondersteunt alle initiatieven zo veel mogelijk. Zoals het Fithockey sinds 2006, gericht op ouderen zonder hockeyervaring. Om de bewegingsarmoede van deze groep tegen te gaan. Op deze manier kunnen ook de velden overdag nuttig worden gebruikt. Verder is er het Oldstars walking hockey, waar het vooral draait om samen bewegen en gezelligheid. Er wordt op een kleiner veld gespeeld, zonder fysiek contact, met extra aandacht voor warming-up, balans- en strekoefeningen. Er zijn op dit moment 80 verenigingen met Fithockey en 30 verenigingen met Walking Hockey. Maar er is ook een categorie Tophockey, een samenwerkingsverband van de KNHB met de Federatie Nederland Hockey Masters, voor 35+ wedstrijd hockey. Verdeeld over drie leeftijdscategorieën, die trainen, onderlinge wedstrijden spelen en deelnemen aan nationale en internationale toernooien. De Zestigplussers kennen ca. 550 leden. Al met al biedt de georganiseerde sport veel voor de 55+-ers, zeker ook in de hockeysport. De gezondheidsvoordelen zijn evident, het belang van sociale contacten is bijzonder groot. De KNHB onderkent dit volledig en wil in de toekomst nog meer hockeyers (langer) laten hockeyen met meer hockeyplezier.

Na de pauze wordt Piet de Wit geïnterviewd door Yurryt van de Vooren. Piet is één van de wereldkampioenen die de Sociëteit Olympisch Stadion rijk is. In 1966 en in 1967 werd hij bij de amateurs wereldkampioen stayeren achter de beroemde gangmaker Noppie Koch. Hij was prof in de periode 1968 en 1974 en in die tijd driemaal Nederlands kampioen. Bij de wereldkampioenschappen won Piet eenmaal zilver en tweemaal brons. In 1972 veroverde hij de nationale titel op het onderdeel 50 kilometer. Ook won hij samen met Leo Duyndam de zesdaagse van Zürich. Maar Piet was, zo blijkt in het interview, een multitalent. Op 15-jarige leeftijd was hij Nederlands kampioen worstelen Grieks/Romeins en was op kortebaan kampioen schaatsen Junioren van Noord-Holland. Tot zijn 60e speelde hij korfbal. Maar zijn hart ging vooral uit naar wielrennen, waarmee hij op 16-jarige leeftijd begon en veel prijzen won. Hij beschikte volgens ingewijden over een goed koersinzicht en kon geweldig tempo rijden. Hij nam zijn sport zeer serieus en lag iedere avond al om negen uur onder de wol. Dat hij ging fietsen was niet zo verwonderlijk, want zijn vader had een grote rijwielzaak in Wormerveer, waarin hij later ook met veel plezier gewerkt heeft. Nadat hij daar mee gestopt was werd Piet van 2000 t/m 2008 teammanager van de Nederlandse baanploeg tijdens alle WK’s in die dagen en bij de Olympische Spelen van 2004 en 2008. Inmiddels is Piet de Wit 76 jaar en kijkt met veel plezier terug op een mooie, sportieve loopbaan. Nog steeds is hij actief en fietst met grote regelmaat door zijn geboortegebied. De Sociëteit is trots op hem.

Tot slot is het woord aan Erik Scherder, hoogleraar neuropsychologie die verbonden is aan de Vrije Universiteit in Amsterdam. In de Universitaire wereld ontving hij vele prijzen en werd hem in 2021 door de Open Universiteit een eredoctoraat toegekend vanwege zijn grote verdiensten als verbinder tussen wetenschap en samenleving. Als gast in radio- en tv-programma’s en in een groot aantal boeken gaat hij o.a. in op de invloed van beweging op de hersenen. Oud worden, jong blijven is het devies van Erik Scherder, tevens de titel van zijn laatste boek. Hij laat zien wat er allemaal nodig is om dit doel te realiseren. Dat geldt ook voor de twintiger die denkt dat ouderdom pas rond je zestigste optreedt, dat je er dan pas druk om moet maken. Dat is een grote vergissing. Het verval zet al op jonge leeftijd in. Het goede nieuws is dat je op ieder moment in je leven de snelheid van de dalende lijn kan vertragen als je maar moeite doet. Hoewel je in je eerste dertig levensjaren je centraal zenuwstelsel en je cognitieve reserve opbouwt is het daarna geen verloren zaak. Blijf in beweging, daag je zelf uit. Elke dag 30 minuten intensief lopen of zwemmen, het helpt enorm, bepaalde functionele circuits in de hersenen gaan er beter door functioneren. Maar ook kauwen en knijpen helpt! Het hart pompt hierdoor meer bloed door de bloedvaten van je brein, op die manier kan een herseninfarct worden voorkomen. Erik Scherder staat tot slot ook stil bij de combinatie van bewegen en het aangaan van uitdagingen. Zo is uit onderzoek gebleken dat bewegen een rol speelt bij het produceren van voorlopers van nieuwe neuronen en dat het aangaan van uitdagingen, die complex en nieuw zijn, er voor zorgt dat die nieuwe neuronen blijven bestaan en verbindingen met andere neuronen vormen. Waarvan akte!

Het was een mooi en leerzaam symposium, aan het eind nog eens knap en bondig samengevat door gespreksleider Jurryt van de Vooren. Nadat sociëteitsvoorzitter iedereen had bedankt en de hoop uitsprak dat het volgende druk van het boek van prof. Scherder, de titel Olympisch ouder worden, jong blijven zal krijgen eindigde de bijeenkomst met een gezellige borrel, met de allerlekkerste broodjes, waarvan de aanwezigen zichtbaar genoten. De viering van het 55-jarig bestaan van de Sociëteit Olympisch Stadion was een succes. Op naar de honderd!

MvdW/10.11.2022